Verrekenen arbeidsongeschiktheidsverzekering en letselschadevergoeding

De aansprakelijke partij mag soms de uitkering van een arbeidsongeschiktheidsverzekering inhouden op de aan het slachtoffer te betalen schadevergoeding. Dit noemen we het verrekenen van een arbeidsongeschiktheidsverzekering en is een vorm van zogenaamde voordeelsverrekening of voordeelstoerekening.

Of de uitkering van een arbeidsongeschiktheidsverzekering verrekend, mag worden hangt af van het soort verzekering, wie de premie betaalde en wat de grondslag is voor de schadevergoeding. Aan de hand van deze omstandigheden stelt een rechter vast of verrekening redelijk is.

Gratis rechtsbijstand bij beroep op verrekening AOV

In de praktijk zien wij regelmatig dat verzekeraars ten onrechte een beroep doen op verrekening. Dit standpunt heeft vergaande financiële gevolgen voor het slachtoffer. Het slachtoffer zal in dat geval de aansprakelijke verzekeraar moeten overtuigen van zijn gelijk of een rechtszaak moeten beginnen. Een deskundige belangenbehartiger helpt u om uw gelijk te halen en zorgt dat uw schade eerlijk wordt afgehandeld. Neem contact op voor gratis rechtshulp en advies van een letselschade advocaat.

0800 44 55 000

Wat is voordeelsverrekening?

Elk nadeel heb zijn voordeel. Deze uitspraak toegeschreven aan Johan Cruijff gaat niet vaak op bij letselschade. Gewond raken heeft meestal alleen nadelen. Bij het bereken van de schade houden we echter wel rekening met eventuele positieve gevolgen van het ongeval. De aansprakelijke partij mag deze voordelen in mindering brengen op de te betalen schadevergoeding. Dit noemen we voordeelsverrekening. De vraag in hoeverre een voordeel meegenomen mag worden bij het berekenen van de schadevergoeding speelt vaak als het slachtoffer een vergoeding ontvangt van een ander dan de aansprakelijke partij. In de meeste gevallen gaat het daarbij om een arbeidsongeschiktheidsverzekering. De vraag die dan gesteld wordt is in hoeverre de verzekeringsuitkering verrekend mag worden met de vergoeding voor verlies van verdienvermogen (inkomensschade).

Verrekening AOV bij letselschade

Wanneer mag een uitkering van een arbeidsongeschiktheidsverzekering verrekend worden met een letselschadevergoeding? De Hoge Raad heeft in twee arresten (IBC/Derkx en Verhaeg/Jenniskens) bepaald wanneer verrekening van een AOV redelijk is. Op grond van deze arresten gelden voor verrekening van opkomend voordeel door een arbeidsongeschiktheidsverzekeringsuitkering de volgende regels:

Verrekening is alleen mogelijk als de verzekeringsuitkering ziet op de schade waarvoor de tegenpartij aansprakelijk is: “(a) Van verrekening zal in het algemeen alleen dan sprake kunnen zijn, indien de uitkering ertoe strekt dezelfde schade te vergoeden als die waarvoor de partij die zich op de voordeelstoerekening beroept, aansprakelijk is. (…)”
Als er sprake is van een schadeverzekering is verrekening van de AOV in beginsel redelijk: “(b) Geschiedt de uitkering ingevolge een schadeverzekering, dan zal – indien voldaan is aan de eis onder (a) dat het om vergoeding van dezelfde schade gaat – verrekening in beginsel op haar plaats zijn, nu de verzekeraar tot het beloop van het door hem betaalde in de rechten van de benadeelde wordt gesubrogeerd en de aansprakelijke partij voor dat bedrag dus door de verzekeraar kan worden aangesproken.”
Verrekening is niet aan de orde als het gaat om een sommenverzekering waarvoor het slachtoffer zelf de premies betaalde: “(c) Geschiedt de uitkering op grond van een sommenverzekering – in welk geval de uitkering niet ervan afhankelijk is of schade is geleden (…) en geen subrogatie plaatsvindt – die door de benadeelde zelf (…) is gesloten en betaald, dan komt verrekening in het algemeen niet in aanmerking, nu het bestaan van een zodanige verzekering een aangelegenheid is die de schadeplichtige niet aangaat, waar het afsluiten van een dergelijke verzekering een zuiver individuele en persoonlijke beslissing is, zowel wat betreft de vraag of men een zodanige verzekering zal afsluiten, als wat betreft de vraag voor welke bedragen men zich wenst te verzekeren en welke premie men in verband daarmee bereid is te betalen (…). Indien de rechter van oordeel is dat verrekening niettemin redelijk is, dan dient hij onder ogen te zien of de redelijkheid dan niet ook meebrengt dat die verrekening wordt beperkt met het oog op de premies die in de loop der tijd voor de verzekering zijn betaald.”
Als de aansprakelijke partij de premies voor de sommenverzekering betaalde mag er wel verrekend worden: “(d) Is de premie voor de sommenverzekering door de aansprakelijke persoon betaald, dan kan daarin aanleiding worden gevonden wel tot verrekening over te gaan, met name indien jegens de benadeelde geen verplichting bestond tot het sluiten van de verzekering of tot betaling van de premie. (…)”
Verrekening is meestal onredelijk als de aansprakelijke partij een verzekering heeft voor de aansprakelijkheid: “(e) Is de in het geding zijnde aansprakelijkheid gedekt door een verzekering, dan zal verrekening van een uitkering ingevolge een sommenverzekering in het algemeen niet in overeenstemming met de redelijkheid zijn.”
Daarnaast speelt de verwijtbaarheid van de aansprakelijke partij een rol. Als er sprake is van schuld/verwijtbaarheid is verrekening over het algemeen minder redelijk: “(f) Voor verrekening bestaat in het algemeen eerder aanleiding indien sprake is van een risicoaansprakelijkheid dan wanneer de aansprakelijkheid is gebaseerd op schuld. Voorts kan de rechter betekenis toekennen aan de mate van verwijtbaarheid, in die zin dat voor verrekening eerder grond bestaat naarmate de aansprakelijke persoon minder verwijt van het schadebrengende feit kan worden gemaakt.”

Wat is het verschil tussen een schadeverzekering en een sommenverzekering?

Een schadeverzekering vergoedt de daadwerkelijk geleden schade. Bij een sommenverzekering betaalt de verzekeraar op grond van de mate van arbeidsongeschiktheid een percentage van een vastgesteld verzekerd bedrag. Het daadwerkelijke inkomen en de inkomensschade van het slachtoffer speelt geen rol bij de hoogte van de uitkering van een sommenverzekering.

Uitspraak voordeelstoerekening AOV

In een recente uitspraak beoordeelt de rechtbank Overijssel de verrekening van een arbeidsongeschiktheidsuitkering. De rechter stelt vast dat er sprake is van een sommenverzekering waarvoor het slachtoffer zelf de premies betaalde. Daarnaast is er sprake van verwijtbaarheid omdat de schade ontstond door een verkeersovertreding. In dit geval mag de verzekeraar de AOV daarom niet verrekenen met de te betalen letselschadevergoeding:

‘De hiervoor genoemde omstandigheden pleiten tegen verrekening en maken dat de rechtbank, alles in onderling verband en samenhang bezien, tot de slotsom komt dat verrekening op grond van artikel 6:100 BW niet redelijk is. De omstandigheid dat [partij A] als gevolg hiervan mogelijk (gecumuleerd) een hogere vergoeding ontvangt dan het bedrag van zijn schade, doet aan het vorenstaande niet af. Dit mogelijke voordeel voor [partij A] is ingegeven door zijn eigen keuze om AOV’s af te sluiten en daarvoor premies te betalen. Dit gaat ASR als aansprakelijkheidsverzekeraar niet aan.´